Σύνδρομο Brown-Séquard και φυσικοθεραπεία

Το σύνδρομο Brown-Séquard, αποτελεί μία σπάνια νευρολογική πάθηση, που προκύπτει από ημιτομία ή μερική βλάβη του νωτιαίου μυελού, οπότε ανήκει στις ατελείς κακώσεις του νωτιαίου μυελού. Παρουσιάζει στην ίδια πλευρά της βλάβης, παράλυση κάτω από το επίπεδο της κάκωσης, και στην αντίθετη πλευρά, εμφανίζεται απώλεια της αίσθησης πόνου και θερμοκρασίας, λόγω της διασταύρωσης των σπονδυλοθαλαμικών οδών, κοντά στο σημείο της βλάβης. Το εν λόγω σύνδρομο, πήρε το όνομά του από το Γάλλο φυσιολόγο Charles-Édouard Brown-Séquard, ο οποίος το περιέγραψε για πρώτη φορά τον 19ο αιώνα. Η διάγνωση και η αντιμετώπισή του, απαιτούν εξειδικευμένη προσέγγιση, ενώ η φυσικοθεραπεία διαδραματίζει σπουδαίο ρόλο στη λειτουργική αποκατάσταση. Το σύνδρομο Brown-Séquard μπορεί να οφείλεται σε διάφορες αιτίες, που μπορεί να είναι τραυματικές ή παθολογικές. Οι πιο συχνές από αυτές είναι, διαμπερή τραύματα που τραυματίζουν τη μία πλευρά του νωτιαίου μυελού, κακώσεις από ατυχήματα με πλάγια συμπίεση του μυελού, όγκοι ή αποστήματα που πιέζουν το ημιμόριο του νωτιαίου μυελού, αγγειακά επεισόδια, όπως ισχαιμία ή αιμορραγία που περιορίζεται στη μία πλευρά, καθώς και φλεγμονώδεις ή απομυελινωτικές παθήσεις, όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας. Η συμπτωματολογία του συνδρόμου Brown-Séquard είναι η ακόλουθη. Όταν εμφανίζεται στην ίδια πλευρά με τη βλάβη, μπορεί να προκαλέσει μυϊκή αδυναμία ή παράλυση (λόγω βλάβης των κινητικών πυραμιδικών οδών) και απώλεια αίσθησης θέσης, πίεσης και δόνησης (λόγω βλάβης των οπισθίων δεσμίδων). Όταν εμφανίζεται στην αντίθετη πλευρά, μπορεί να προκαλέσει απώλεια πόνου και θερμοκρασίας (λόγω διακοπής των σπονδυλοθαλαμικών οδών που έχουν ήδη διασταυρωθεί). Ο συνδυασμός αυτών των συμπτωμάτων μπορεί να προκαλέσει αστάθεια βάδισης, δυσκολία στον έλεγχο της κίνησης και υψηλό κίνδυνο πτώσεων. Η διάγνωση του συνδρόμου, βασίζεται στην αναλυτική νευρολογική εξέταση και την επιβεβαίωση με απεικονιστικές μεθόδους (κυρίως μαγνητική τομογραφία) και νευροφυσιολογική αξιολόγηση, η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να μετρηθεί η αγωγιμότητα των κινητικών και αισθητικών οδών. Η αντιμετώπιση του συνδρόμου Brown-Séquard εξαρτάται από την αιτία που το προκαλεί. Σε τραυματικές βλάβες, προέχει η σταθεροποίηση της σπονδυλικής στήλης και η αποσυμπίεση του μυελού, εφόσον ενδείκνυται. Σε περιπτώσεις όγκων ή αποστημάτων, μπορεί να απαιτηθεί χειρουργική παρέμβαση. Σε φλεγμονώδεις ή απομυελινωτικές αιτίες, η φαρμακευτική αγωγή είναι το πρώτο βήμα. Σε κάθε περίπτωση, αμέσως μετά την ιατρική παρέμβαση, ξεκινά η φυσικοθεραπευτική αποκατάσταση, με στόχο την επανένταξη του ασθενούς στις βασικές δραστηριότητες της καθημερινής ζωής. Η φυσικοθεραπεία, παίζει σημαντικό ρόλο στην αποκατάσταση ατόμων με σύνδρομο Brown-Séquard, καθώς στοχεύει στην αποκατάσταση της κινητικής ισορροπίας μεταξύ των δύο ημιμορίων, στην επανεκπαίδευση της βάδισης, και γενικότερα στη βελτίωση της ανεξαρτησίας. Ένα ενδεικτικό πρόγραμμα φυσικοθεραπείας περιλαμβάνει, φυσικά μέσα, κινησιοθεραπεία, ειδικές τεχνικές κινητοποίησης, kinesiotaping, επανεκπαίδευση βάδισης, και θεραπευτική άσκηση. Το σύνδρομο Brown-Séquard είναι μια σπάνια, αλλά δυνητικά αναστρέψιμη κατάσταση, όταν υπάρξει έγκαιρη διάγνωση και στοχευμένη αποκατάσταση. Η φυσικοθεραπεία αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι αυτής της πορείας, συμβάλλοντας στην αυτονομία του ασθενούς.