Οσφυοισχιαλγία

Των Χρήστου Νικήτα Πουλή - Γιάννη Παναγιωτόπουλου
12/01/2012 (15:24) (δημοσιευμένο στο basketblog.gr)

Όταν ταυτόχρονα με τον πόνο στην οσφύ (οσφυαλγία-low back pain), παρατηρούνται συμπτώματα όπως πόνος, μούδιασμα, κάψιμο, μυϊκή αδυναμία, μείωση αισθητικότητας, κατά μήκος του ισχιακού νεύρου (ισχιαλγία), τότε αναφερόμαστε σε μια σύνθετη περίπτωση την οσφυοισχιαλγία. Στους αθλητές μπάσκετ οι τραυματισμοί στην περιοχή της οσφύος κυμαίνονται σε ποσοστό του 9%.

Βασικά ανατομικά στοιχεία της περιοχής, θα βοηθήσουν για να κατανοήσουμε τους κύριους μηχανισμούς της οσφυοισχιαλγίας. Η οσφύ αποτελείται από 5 οσφυϊκούς σπονδύλους, που ανάμεσά τους βρίσκονται οι μεσοσπονδύλιοι δίσκοι. Σε συνέχεια της οσφύος βρίσκονται το ιερό οστό που αποτελείται από 5 συνοστεομένους σπονδύλους, και οι 3-4 συνοστεομένοι κοκκυγικοί σπόνδυλοι.

Εσωτερικά οι σπόνδυλοι σχηματίζουν σπονδυλικό σωλήνα, όπου βρίσκεται ο νωτιαίος μυελός μέχρι τον 02, και η ιππουρίδα τα τελικά νημάτια του νωτιαίου μυελού.

Οι σπόνδυλοι αρθρώνονται μεταξύ τους με τις 2 ανάντεις (άνω) και τις 2 κατάντεις (κάτω) αποφύσεις, σχηματίζοντας έτσι αρθρικές επιφάνειες (facets), και μεσοσπονδύλια τρήματα από όπου διέρχονται οσφυοιερά πλέγματα νεύρων. Από το ιερό πλέγμα σχηματίζεται το ισχιακό νεύρο. Ένα μεγάλο νεύρο που διέρχεται πίσω από το ισχίο, και διασχίζει όλη την οπίσθια επιφάνεια του κάτω άκρου μέχρι τα δάκτυλα.

Παρακάτω επιχειρούμε να περιγράψουμε εν συντομία τα συνηθέστερα αίτια της οσφυοισχιαλγίας:

-Κήλη οσφυϊκού μεσοσπονδύλιου δίσκου. Έχουμε προβολή του πηκτοειδή πυρήνα του μεσοσπονδύλιου δίσκου στον ινώδη δακτύλιο (συνήθως οπισθοπλάγια). Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα, πιεστικά φαινόμενα της κήλης στο νωτιαίο μυελό ή στις νευρικές ρίζες του ισχιακού, που δίνουν τα χαρακτηριστικά συμπτώματα.

-Σύνδρομο οπίσθιων αποφυσιακών αρθρώσεων της οσφύος (facet syndrome). Στα facets ασκείται περίπου το 20% του βάρους που δέχεται η σπονδυλική στήλη. Σε περιπτώσεις σκολίωσης, λόρδωσης, έντονων εκτάσεων Σ.Σ., μείωσης του ύψους των δίσκων, τα facets εκφυλίζονται πιο γρήγορα με συνέπεια να οδηγούμαστε σε σπονδυλοαρθροπάθεια.
Η καταστροφή των αρθρώσεων και η φλεγμονώδης κατάσταση που δημιουργείται, μπορεί να προκαλέσει στένωση με πιεστικά φαινόμενα σε νευρικές ρίζες και νωτιαίο μυελό.

-Σπονδυλολίσθηση. Είναι η πρόσθια μετατόπιση του σώματος ενός υπερκείμενου σπονδύλου σε σχέση με έναν υποκείμενο σπόνδυλο. Για να συμβεί σπονδυλολίσθηση πρέπει να έχει προηγηθεί σπονδυλόλυση, δηλαδή τραυματισμός ή εκφυλισμός στους συνδέσμους της Σ.Σ.

-Οστεόφυτα σπονδύλων. Τα οστεόφυτα είναι οστικές προεξοχές που μερικές φορές πιέζουν ή τραυματίζουν τις νευρικές ρίζες προκαλώντας έντονο πόνο και μούδιασμα.

-Σύνδρομο απιοειδούς μυός. Στους περισσότερους ανθρώπους (90%) το ισχιακό νεύρο περνά κάτω από τον απιοειδή, αλλά μπορεί κλάδος του ισχιακού να περνά μέσα από τον απιοειδή. Σε αυτό το μυ είναι εύκολο να προκληθεί μυϊκός σπασμός (trigger points). Άρα αυτόματα πιέζεται και το ισχιακό νεύρο δίνοντας την αντίστοιχη συμπτωματολογία.

Αυτά είναι μερικά από τα αίτια που λαμβάνει υπόψη του ο ιατρός για να οδηγηθεί στη σωστή διάγνωση. Με τη σειρά του ο θεραπευτής, εστιάζει την προσπάθειά του στην αιτιολογία του προβλήματος και δευτερευόντως στη συμπτωματολογία του, για την ουσιαστική αντιμετώπισή του. Τελικά η οσφυοισχιαλγία αποτελεί το σύμπτωμα τουλάχιστον μιας παθολογικής κατάστασης. Εάν όμως η δυσκολία της παθολογικής κατάστασης δεν επιτρέπει την πλήρη αποκατάσταση της, τότε μετά τους 3 μήνες ο πόνος χρονιάζει, και η οσφυοισχιαλγία αντιμετωπίζεται ως πάθηση.