Βλαισός μέγας δάκτυλος

Ο βλαισός μέγας δάκτυλος είναι μία ανατομική παραμόρφωση του μεγάλου δακτύλου του ποδιού, γεγονός που ευνοεί την εμφάνιση χαρακτηριστικής εξόστοσης στη βάση του (κότσι). Συγκεκριμένα, πρόκειται για παραμόρφωση της πρώτης μεταταρσοφαλαγγικής άρθρωσης, η οποία μετατοπίζεται προς τα έσω, με ταυτόχρονη στροφή του μεγάλου δακτύλου ως προς τον άξονά του. Το μεγάλο δάκτυλο ασκεί πίεση προς τα έξω στα διπλανά δάκτυλα, με συνέπεια να παρατηρείται σε αυτά εφίππευση, γαμψοδακτυλία, ή σφυροδακτυλία. 

Εσωτερικά λοιπόν της άρθρωσης δημιουργείται κάλος (κότσι). Η εν λόγω περιοχή φλεγμαίνει, άρα χαρακτηρίζεται από πόνο, οίδημα, ερυθρότητα και τοπική αύξηση θερμοκρασίας. Κατά τη βάδιση όμως, και τη συνεχή τριβή του κάλου με το υπόδημα επιβαρύνονται τα συμπτώματα της φλεγμονής. Αυτό συνεπάγεται τη χωλότητα του ασθενή κατά τη βάδιση, που συνοδεύεται από έντονους πόνους.

Το πρόβλημα αυτό, αποτελεί τη συχνότερη πάθηση του άκρου πόδα και είναι πολυπαραγοντικό. Σαφώς ενοχοποιούνται για την πάθηση κληρονομικοί προδιαθεσικοί παράγοντες, θεωρείται όμως επίκτητη νόσος. Ο βλαισός μέγας δάκτυλος εμφανίζεται συχνότερα στις γυναίκες σε σχέση με τους άντρες σε ποσοστό 9 προς 1, και μετά τα 40 έτη. Η μεγάλη αυτή διαφορά ποσοστού στα 2 φύλα, εξηγείται από τα γεγονός ότι οι γυναίκες συνήθως χρησιμοποιούν ακατάλληλα υποδήματα. Υποδήματα δηλαδή είτε με στενή μύτη, είτε με υπερβολικά ψηλό τακούνι, που ασκούν μεγάλα συμπιεστικά φορτία στην πρώτη μεταταρσοφαλαγγική άρθρωση.

Άλλα αίτια της νόσου είναι η ρευματοειδής αρθρίτιδα, χρόνιες μολυσματικές ασθένειες, ουρική αρθρίτιδα, νευρολογικές διαταραχές, πολύωρη ορθοστασία, καθώς και βιομηχανικές αλλοιώσεις (πλατυποδία, ιπποποδία, ανισοσκελία κ.α.). Γίνεται σαφές ότι το ιστορικό του ασθενούς, σε συνδυασμό με μία λεπτομερής αξιολόγηση θα οδηγήσει την ομάδα αποκατάστασης στο κατάλληλο πλάνο θεραπείας.

Στα αρχικά στάδια, η πάθηση αντιμετωπίζεται συντηρητικά με φυσικοθεραπεία και χρήση ειδικών εξατομικευμένων ορθοπαιδικών κατασκευών (π.χ. μαξιλαράκια σιλικόνης ή νάρθηκες) που διατηρούν τις δομές στη σωστή ανατομική θέση. Βέβαια ο ασθενής παράλληλα με τη συντηρητική θεραπεία, χρησιμοποιεί κατάλληλα υποδήματα ενώ αποφεύγει την πολύωρη ορθοστασία και βάδιση.

Σε προχωρημένα στάδια βλαισότητας μεγάλου δακτύλου, η μόνη αποτελεσματική θεραπεία είναι η χειρουργική αντιμετώπιση και η μετέπειτα φυσικοθεραπευτική αποκατάσταση. Πρόσφατα ξεκίνησε να χρησιμοποιείται μια νέα, ελάχιστα επεμβατική μέθοδος (διαδερμική χειρουργική), από εξειδικευμένους γιατρούς. Αξίζει να σημειωθεί ότι η νέα μέθοδος διαρκεί μόνο 20 λεπτά, και ο ασθενής δεν κάνει εισαγωγή αλλά επιστρέφει την ίδια μέρα σπίτι του.