Ανισοσκελία

Των Χρήστου Νικήτα Πουλή - Γιάννη Παναγιωτόπουλου (δημοσιευμένο στο basketblog.gr)

Η ανισοσκελία (Leg Length Discrepancy) είναι η παθολογική κατάσταση εκείνη, κατά την οποία παρατηρείται άνισο μήκος μεταξύ των 2 κάτω άκρων ενός ατόμου. Μεγάλο ποσοστό ανθρώπων έχουν μικρού βαθμού ανισοσκελία (διαφορά 1 cm). Με την ανισοσκελία δημιουργούνται βιομηχανικές αντιρροπιστικές αλλαγές και άρα λανθασμένα φορτία στις αρθρώσεις, που προκαλούν επιπλέον προβλήματα. Στους αθλητές μπάσκετ που οι φορτίσεις είναι μεγαλύτερες, τα επακόλουθα προβλήματα μιας ανισοσκελίας εμφανίζονται νωρίτερα και εντονότερα.

Μερικά από τα προβλήματα που μπορεί να προκαλέσει μία ανισοσκελία είναι η πλάγια κλίση λεκάνης που οδηγεί σε σκολίωση της σπονδυλικής στήλης (καταπόνηση των facets,ιερολαγώνιων, οσφυαλγία), η μυϊκή τάση (απαγωγών ισχίου, ραχιαίων),τα trigger points, η άνιση κατανομή φορτίων στα ισχία (μεγαλύτερες φορτίσεις στο ισχίο του μακρύτερου κάτω άκρου, τροχαντηρίτιδα), η άνιση κατανομή φορτίου στα γόνατα, το σύνδρομο λαγονοκνημιαίας ταινίας, η πελματιαία απονευροσίτιδα, η ιπποποδία του κοντού κάτω άκρου, και η χωλότητα κατά τη βάδιση.

Χρειάζεται λοιπόν έγκαιρη διάγνωση, αξιολόγηση, και άμεση εξατομικευμένη θεραπεία, τόσο για την διόρθωση της ανισοσκελίας όσο και για την αποφυγή των επακόλουθων δυσάρεστων καταστάσεων. Αρχικά αξιολογούμε αν όντως πρόκειται για πραγματική ανισοσκελία (βράχυνση / επιμήκυνση οστών κάτω άκρων) ή πρόκειται για φαινομενική ανισοσκελία (συγκάμψεις, σκολίωση κ.α.). Τα αίτια της ανισοσκελίας που χωρίζονται σε συγγενή και επίκτητα (φλεγμονές, κακώσεις, νευρομυικές παθήσεις,όγκοι, κ.α.), προκαλούν είτε καθυστέρηση είτε επιτάχυνση της ανάπτυξης των οστών των κάτω άκρων.

Για τη μέτρηση της ανισοσκελίας χρησιμοποιώντας μία μεζούρα, μετράμε από την πρόσθια άνω λαγόνια άκανθα ή από τον αφαλό, μέχρι το έσω σφυρό του αντίστοιχου κάτω άκρου, με τον ασθενή σε ύπτια θέση. Επαναλαμβάνουμε το ίδιο για το άλλο κάτω άκρο και συγκρίνουμε τις μετρήσεις. Βέβαια υπάρχουν ψηφιακές συσκευές που δίνουν ακριβή αποτελέσματα.

Για την αντιμετώπιση μεγάλου βαθμού ανισοσκελίας άνω των 2.5 cm, ο ορθοπαιδικός μπορεί να καταφύγει στην αποτελεσματική λύση της διατατικής οστεογένεσης (Ilizarov), κάτι που απαιτεί όμως μακρύ χρονικό διάστημα αποκατάστασης, και ιδιαίτερη προσοχή σε τυχόν επιπλοκές. Απαραίτητη είναι η μετεγχειρητική φυσικοθεραπεία που περιλαμβάνει:

ηλεκτρικό μυϊκό ερεθισμό,
ισομετρικές-ισοτονικές μυϊκές συσπάσεις,
ελεύθερες ενεργητικές ασκήσεις γειτονικών αρθρώσεων,
αποιδηματική θεραπευτική μάλαξη,
ιδιοδεκτικές ασκήσεις,
εκπαίδευση βάδισης του ασθενή με βακτηρίες,
περιπατητήρα τύπου Π, ή μπαστούνι με το πρότυπο (βοήθημα-πάσχον-υγειές).

Από την άλλη υπάρχει η λύση της κατασκευής ορθοτικών πελμάτων έσω υποδήματος με τη βοήθεια πελματογράφου, ή η εφαρμογή υποπτέρνιας προσθήκης έξω υποδήματος. Η συνεργασία ιατρού - φυσικοθεραπευτή - ορθοπεδικού τεχνήτη, θα βοηθήσει τον ασθενή - αθλητή ώστε τελικά να είναι λειτουργικά ικανός στις καθημερινές του δραστηριότητες.